«Γεφυρισμοί»

στο λίκνο της Δημοκρατίας, την Αθηναϊκή…

Επιλογή – σχολιασμός: Δημήτρης Φεργάδης

Μετά την ψήφιση του μεσοπρόθεσμου, μαζί και του εφαρμοστικού του νόμου, τα πάντα μπήκαν σε μια σειρά. Πρώτοι απ’ όλους οι κατεργάρηδες ξαναγύρισαν στον πάγκο τους. Ικανοποιημένοι, κατ’ αρχήν, γιατί σύμφωνα με τους σχεδιασμούς τους, άμεσης και παράπλευρης στόχευσης, ο σκοπός επετεύχθη. Οι απώλειες ελάχιστες, μη μετρούμενης ασφαλώς της συνέπειας, της αξιοπιστίας, της προσωπικής αξιοπρέπειας και του αυτοσεβασμού. Το ΔΝΤ, η ΕΚΤ, η ΕΕ όπως και οι ντόπιοι οίκοι των παστρικών «φαμιλιών» νοιώθουν επί του παρόντος καλά και οσονούπω καλύτερα.

Ο λαός στο όνομα και για το συμφέρον, του οποίου υποτίθεται ότι ενήργησαν (οι κατεργάρηδες) πήρε το μάθημα που του έπρεπε. Έστω και με άκομψο και χονδροειδή τρόπο. Κι αυτό γιατί τελικά ο συμπαθής, (κατά τα άλλα), και αρκούντως προβλέψιμος αυτός λαός ατάκτησε «πέραν του δέοντος (;), – ποιος ορίζει το δέον; – και δεν απεδείχθη τόσο ηλίθιος, τόσο βλαξ, τόσο άνευρος και τόσο ασπόνδυλος, ως ώφειλε και ως εμετρήθη.

Και το περίεργο σ’ αυτό τον τόπο είναι πως τίποτα, μα τίποτα δεν είναι …περίεργο και τίποτα, μα τίποτα, δεν είναι πρωτότυπο. Όλα λίγο πολύ έχουν «παίξει» σ’ αυτή την χώρα. Οι τωρινές, φερόμενες, σύμφωνα με το «κατεστημένο» των πολιτικών και τους δημοσιογράφους «της συφοράς», ως αντιδημοκρατικές, απαράδεκτες και καταδικαστέες συμπεριφορές δεν είναι κάτι το νέο ή το πρωτότυπο. Και το ξάφνιασμα, τάχα μου, των εκ παρθενογενέσεως προερχομένων δεν πείθει ούτε «μιλημένους».

Αν, «οι επιτήδειοι», γνώριζαν λίγο, έστω, ιστορία θα ήξεραν πως οι πολίτες στο λίκνο της Δημοκρατίας, την Αθηναϊκή Δημοκρατία, δεν κρατούσαν «άγια βάγια» και ούτε συμπεριεφέροντο με «γαλατική αβρότητα» στους πολιτικούς αυτούς που αποδεικνύοντο κατώτεροι των περιστάσεων, ολίγιστοι και ευλύγιστοι υπηρέτες βλαπτικού για την πόλη συστήματος εξουσίας.

Για όσους, λοιπόν, δεν γνωρίζουν ή καμώνονται πως δεν γνωρίζουν, ιστορία, πολιτεύματα και πολιτικές συμπεριφορές, (όπως ο «γλωσσοθέτης» πάτερ φαμίλιας κυρ Παπουτσής, πάλαι ποτέ αγλαός πρόεδρος της ΕΦΕΕ!!!), λέμε ελάτε, ελάτε να περιδιαβούμε «τον κήπο του Επίκουρου) και να μοιραστούμε τους μετρημένους κυάμους του. Ελάτε να γνωρίσουμε «την μύγα» που οδήγησε τον Σωκράτη στο κώνειο. Λέμε, ελάτε να μοιραστούμε το κριθαροκούλουρο του καρβουνιάρη από τις Αχαρνές κι ύστερα, με όλα αυτά στο ιστορικό δισάκι της μνήμης και της γνώσης να αντιστοιχήσουμε το τότε με τα σημερινά αντίστοιχα, αλλά ανήλιαγα, δρώμενα. Γιατί τότε, όταν πολίτης Αθηναίος από δημόσιο ή όχι αξίωμα έβλαπτε ή απλά υπήρχε υποψία βλαπτικής προς την πόλη συμπεριφοράς του ετιμωρείτο άμεσα και αυστηρά. Η εκκλησία του Δήμου με συνοπτικές διαδικασίες κατεδίκαζε «τον ανάξιο πολίτη» στην δήμευση όλης της περιουσίας του, την άμεση απομάκρυνση του από αξίωμα (αν κατείχε) και ταυτόχρονα τον εξεδίωχνε από την πόλη με την γνωστή, μέχρι τις μέρες μας, τιμωρία του εξοστρακισμού. Πυξ – Λαξ δηλαδή.

Αυτά συνέβαιναν και προεβλέποντο από τους θεσμούς και τους νόμους της πόλης και εφαρμόζονταν χωρίς καμία απολύτως εξαίρεση. Τότε. Παράλληλα, όμως, με την τιμωρία που η πολιτεία επέβαλε στους «ανάξιους πολίτες» υπήρχε και η δύσκολα διαχειρίσιμη λαϊκή αντίδραση που προέκυπτε από την θιγμένη αξιοπρέπεια και το αίσθημα της αδικίας που ένοιωθε ο κάθε πολίτης. Κι αυτό, πάλι, τότε. Όμως αυτό και …τώρα.

Δείτε, όμως, πως τότε.

Στο μέσον περίπου της Ιεράς Οδού, του κεντρικού δρόμου, που ένωνε την Αθήνα με την Ελευσίνα υπήρχε μια γέφυρα που έτεμνε την Ιερά Οδό και βοηθούσε τους κατοίκους του Δήμου Θρίας (από το όνομα του τοπικού ήρωα Θρία, – εξ ου και σήμερα Θριάσιο) να συντομεύουν τον δρόμο τους για τον Πειραιά. Από αυτό το σταυροδρόμι – γέφυρα περνούσαν καθημερινά χιλιάδες πολίτες και ασφαλώς και αυτοί που εθεωρούντο, έστω και κατ’ ολίγον, ότι έβλαψαν με τις πράξεις τους την πόλη. Εκεί ξεκίναγε και το μαρτύριο τους. Τους παρελάμβαναν οι θιγμένοι πολίτες και με τη συνοδεία χειρονομιών τους καθύβριζαν χυδαία και χωρίς σταματημό. Αυτή η ακραία, αλλά άκρως κατανοητή για την εποχή, συμπεριφορά, εθεωρείτο ίσως η πλέον σοβαρή Δημόσια Διαπόμπευση με συνακόλουθες πολιτικές προεκτάσεις. Αυτοί ήταν, λοιπόν, οι, ακόμα και στις μέρες μας γνωστοί «Γεφυρισμοί»¹. Να σημειωθεί εδώ πως «οι γεφυριστές» ούτε «ανεζητούντο», ούτε ετιμωρούντο για την συμμετοχή τους στους «Γεφυρισμούς». Η απήχηση αυτής της συμπεριφοράς, όχι κατ’ ανάγκην σαν αποσπασματικής εκτόνωσης αλλά σαν πολιτικής πράξης, φαίνεται πως ήταν ιδιαίτερα σημαντική μια και «περπάτησε» μέσα στους αιώνες και μεταλλαγμένην, εις ολίγον, την βρίσκουμε ακόμα κι σε αντίστοιχες αποδοκιμασίες αρχόντων, Δημόσιων λειτουργών, στο Βυζάντιο, με την γνωστή ακόμα και σήμερα φράση «άκουσε τα εξ αμάξης».

Άλλο δείγμα, σημερινό, που παραπέμπει απευθείας στους «γεφυρισμούς» είναι οι στίχοι ενός, από τα βάθη των αιώνων, αδέσποτου, λαϊκού – περιθωριακού τραγουδιού που αποτελεί τίτλο του ενδιαφέροντος βιβλίου του Δημοσιογράφου – Ποιητή – Συγγραφέα Λευτέρη Παπαδόπουλου.

«Μάγκες πιάστε τα γιοφύρια»…

(μπάτσοι κλπ, κλπ, κλπ…)

Εδώ κάπου φτάσαμε στο τέλος… Και όπως είπαμε απ’ αρχής, η Αμερική έχει ανακαλυφθεί. Κι αν δώσει και το αυθόρμητο οδηγήσει στη συνείδηση και στην συγκρότηση άποψης, κάτι που πρέπει διακριτικά να καλλιεργείται, τότε το αυθόρμητο κλείνει σωστά τον κύκλο του, διαφορετικά... Οι νεκροί, είπαμε, κάθε φορά μας λένε κι από κάτι. Το θέμα είναι εμείς τι ακούμε. Αν ακούμε…

Κι ακόμα, μην νομισθεί πως ξεχάστηκε η φράση του «φιλέλληνα» Ζ. Κλωντ Γιούνκερ για την μειωμένη πια εθνική μας κυριαρχία. Θα επανέλθουμε. Και μάλιστα με αναφορά στην «άλλη ανάγνωση» του τραγικού κύκλου των οίκου των Ατρειδών. Και με τον «άψεγο» (αμύμων για τον Όμηρο) Αίγισθο να ζητάει δικαίως… τα δίκια του.

1. Το εντυπωσιακά περίεργο και μη ερμηνεύσιμο είναι πώς το περίφημο λεξικό «Μπαμπινιώτη» δεν αναφέρει «γρι» για τους γεφυρισμούς. Σε αντίθεση με το λεξικό του Π. Χ. Δορμπαράκη «Επίτομο λεξικό της αρχαίας ελληνικής» εκδόσεις Εστία.