Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

Ο Καζαντζίδης στην παλιά και σύγχρονη Κωνσταντινούπολη

Ο Καζαντζίδης στην παλιά και σύγχρονη Κωνσταντινούπολη

Η πρώτη φορά που ο Καζαντζίδης πέρασε τα σύνορα της Ελλάδας ήταν το 1960 όταν επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Κωνσταντινούπολη. Την ίδια χρονιά ηχογράφησε στην Columbia τα…
6 τούρκικα τραγούδια , που κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα στις 78 και τις 45στροφές, και τα οποία γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Τουρκία. Ακόμη και σήμερα επανεκδίδονται και διαφημίζονται αυτά τα τραγούδια με τον Καζαντζίδη, που ήταν γνωστά στους Έλληνες της Μικράς Ασίας και τα περισσότερα τα τραγουδούσαν από παλιά. Το «Ραμπί», το «Παστουρμά», το «Όγλαν όγλαν», το «Μπεγκλενίμ ντα Γκελμεντίν».







Δεν ήταν, όμως, τα τραγούδια αυτά, η αφορμή για την επίσκεψή του στην Πόλη, αλλά η πρόσκληση που έλαβε να εμφανιστεί μετά τις Αποκριές του 1960 στο νυχτερινό κέντρο « Σεχραζάτ » της Κωνσταντινούπολης , έχοντας μαζί του τηνΜαρινέλλα, τον Βασίλη Σαλέα και άλλους πρώτης γραμμής μουσικούς. «Κλείσαμε μια δουλειά σ’ ένα καμπαρέ της Πόλης. Ήξερα τα καμπαρέ… δεν μ’ άρεσαν καθόλου, όμως αυτό στην Τουρκία ήταν το κάτι άλλο. Μαζεύονταν οικογένειες, ωραιότατος κόσμος» (Ο Καζαντζίδης στον Βασίλη Βασιλικό).
Αμέσως μετά την επιστροφή του από την Πόλη, τον Μάρτιο του 1960, πλαισιωμένος από Τουρκάλες χορεύτριες, εμφανίστηκε στην «Τριάνα του Χειλά» και τον Ιούλιο του 1960 ηχογράφησε με μεγάλη ορχήστρα τα 6, πρώτα, τούρκικα τραγούδια, τα οποία απέδωσε ανεπανάληπτα! Αυτή η περίοδος του Καζαντζίδη εκτός από τα λαϊκά και έντεχνα στοιχεία έχει έντονα αρώματα από την ανατολή, καθώς, και από το δημοτικό τραγούδι.
Το 1961 διασκεύασε και την περίφημη Μανώλια του Ζεκί Μουρέν και τραγούδησε το εξαιρετικό, νοσταλγικό, μελωδικό μπολέρο για την Κωνσταντινούπολη σε στίχους του Κώστα Βίρβου.
Στην Κωνσταντινούπολη όποιος κι αν θα πάει/ όσα δουν τα μάτια του δεν τα λησμονά/ Πέραν, Πριγκηπόνησσο, Γαλατάσεράι/ αναμνήσεις όμορφες μέρη μαγικά/
Του Βοσπόρου τα νερά, τ’ όμορφο Φανάρι/ στην ψυχή μου τά ’κλεισα και δεν τα ξεχνώ/ Πόλη, την καρδούλα μου σκλάβα μού ’χεις πάρει/ κι όποτε σε σκέφτομαι πάντοτε πονώ/
Κωνσταντινούπολη ωραία πολιτεία/ Κωνσταντινούπολη ωραία ζωγραφιά/ με πλημμυρίζει μια γλυκιά μελαγχολία/ όταν θυμάμαι κάθε μια σου ομορφιά .
Η επιθυμία του Καζαντζίδη να επισκεφτεί ξανά την Πόλη πραγματοποιήθηκε το 1962 με μια θριαμβευτική εμφάνιση, σ’ ένα μεγάλο κινηματοθέατρο, όπου στο κοινό ήταν περισσότεροι οι Τούρκοι από τους Έλληνες. Εκεί, με μια συμβολική πράξη,αδελφοποιήθηκε πάνω στη σκηνή με τον Τούρκο Ιτσίκ, γιο υπουργού και φιλέλληνα, κόβοντας και ενώνοντας και οι δύο τις φλέβες τους. Στην Πόλη ηχογράφησε τον Μάρτιο του 1962 και κάποια τραγούδια με Τούρκους μουσικούς ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο περίφημος κλαριντζής Σουκρί Μπέη και έζησε, όπως ομολόγησε κάποτε, ένα σύντομο ειδύλλιο με την πανέμορφη Τουρκάλα ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι, το οποίο επηρέασε για ένα διάστημα και τη σχέση του με τη Μαρινέλλα.
Κλείνοντας, δεν μπορώ να μην δανειστώ κάποιες επισημάνσεις σημερινών επισκεπτών της Πόλης, όπως διατυπώνονται και δημοσιεύονται στο: εις την πόλιν: bir Yunan blogger İstanbul hakkında yaziyor! Αλλά και κάποια στοιχεία όπως δημοσιεύτηκαν στο: omogeneia.ana-mpa.gr, σε σχέση με την κυκλοφορία του δίσκου με τα Τούρκικα τραγούδια στην Πόλη.
«Αυτή την φορά τα δισκοπωλεία σε όλη την Ιστικλάλ “έπαιζαν” Καζαντζίδη! Και παντού υπήρχαν αφίσες του. Κυκλοφόρησε από την τουρκική εταιρία “ AJS Müzik” το cd με τίτλο “Ta tragoudia tis Anatolis-Anadolu Sarkilari”  στο οποίο περιέχονται τραγούδια που ο Στέλιος Καζαντζίδης ερμήνευσε στα τουρκικά».
«Πήγαμε οικογενειακώς στην Πόλη για πρώτη φορά το τετραήμερο της 28ης Οκτωβρίου. Ανεβαίνοντας την Ιστικλάλ (την πάλαι ποτέ Μεγάλη Οδό του Πέραν) και ενώ έβρεχε καταρρακτωδώς, περνώντας μπροστά από ένα δισκοπωλείο ακούσαμε Ρόζα Εσκενάζυ!! Αγοράσαμε 3 CD: ένα με ρεμπέτικα, ένα με σμυρνέικα και φυσικά … το CD του Στέλιου!! Μας το πρότεινε ο ιδιοκτήτης και έβαλε να ακούσουμε το BEKLEDIM DE GELMEDIN... Βγαίνοντας είδα έναν ταξιτζή που περίμενε στην πιάτσα, να χορεύει τραγουδώντας το».
Ο τίτλος του δίσκου στα ελληνικά είναι: «Ένα καθυστερημένο γεια στα τούρκικα από τον Στέλιο Καζαντζίδη - Τα τραγούδια της Ανατολής» και κυκλοφόρησε το 2008.
Όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, η φωνή του Καζαντζίδη «ζωντάνεψε» λίγο πριν από την 7η επέτειο του θανάτου του και εξομολογήθηκε, με 48 χρόνια καθυστέρηση, τον έρωτά του για την ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι, για την οποία φέρεται ότι τραγούδησε το άσμα «Bekledim de gelmedin» (Σε περίμενα αλλά δεν ήρθες). Οι σημερινές φήμες στην Τουρκία θέλουν τον Στέλιο Καζαντζίδη να έζησε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα με την Τουρκάλα ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι. Οι φωτογραφίες, όμως, από τα χρόνια εκείνα, άλλα μαρτυρούν… επίσης στο εξώφυλλο αναφέρεται πως:
«Κανένας λαϊκός τραγουδιστής δεν αγαπήθηκε όσο αυτός. Δεν υπήρξε κανένας άλλος λαϊκός τραγουδιστής που να εκφράζει τα προβλήματα, τις ανάγκες, τις ελπίδες και τα όνειρα του λαού και γι’ αυτό ο λαός τον έκανε σύμβολο. Με τραγούδια που τραγούδησε στα τούρκικα έκανε τον Ζεκί Μουρέν να κλάψει. Ήταν ο πρώτος τραγουδιστής, μετά τη Χαμιέτ Γιουτζέσες, που ερμήνευσε σε δίσκο το Makber (Her Yer Karanlik). Δε λησμονήθηκε ποτέ. Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους που εκδώσαμε στην Τουρκία το πρώτο άλμπουμ ενός μεγάλου ονόματος, όπως ο Στέλιος Καζαντζίδης, είναι για να ενισχύσουμε την ελληνοτουρκική φιλία που εδώ και πολύ καιρό έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική, αλλά και για να θυμηθούμε ότι οι δυο λαοί μοιράστηκαν τις ίδιες πίκρες, τις ίδιες χαρές, τις ίδιες αγωνίες, έφαγαν ψάρια από την ίδια θάλασσα, ανέπνευσαν τον ίδιο αέρα και κοίταξαν τον ίδιο ουρανό», ανέφερε ο ιδιοκτήτης της δισκογραφικής εταιρείας, Μουράτ Χορλούκ.


Φωτό
1
 Διαφημιστική αφίσα της τούρκικης έκδοσης του δίσκου με τα τούρκικα του Καζαντζίδη, σε κατάστημα δίσκων στην Κωνσταντινούπολη. Η φωτό προέρχεται από το: eistinpolin.wordpress.com
2 Το εξώφυλλο της τούρκικης έκδοσης με τον Καζαντζίδη στα τραγούδια της Ανατολής, Anadolu Sarkilari .
3 Με τον Τούρκο Ιτσίκ μετά την «ένωση» και πίσω στο μπουζούκι τον Στέλιο Ζαφειρίου. Κωνσταντινούπολη 1962.
4 & 5 Με την περίφημη Τουρκάλα ηθοποιό Τουρκιάν Σοράι
6 Με τον μεγάλο δεξιοτέχνη του κλαρίνου Σουκρί Μπέη με τον οποίο ηχογράφησαν στην Πόλη τα τραγούδια: «Χάμσι κόιντουμ ταβαγιά» και «Πιναρντα μπουλντουμ σενί».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου