Η αρπαγή της Ευρώπης

Το Έτυμον - Το έρεβος

Γράφει ο Δημήτρης Φεργάδης

Nomen est omen. Το όνομα είναι οιωνός. Παρακολουθείστε, παρακαλώ, το πιθανώς, πιθανό γιατί μέσα από έναν δημοφιλέστατο μύθο. Αυτόν της αρπαγής της Ευρώπης.
Ευρώπη. Η μυθολογία. Πανέμορφη και αγαπημένη θυγατέρα του βασιλιά των Φοινίκων Αγήνορα και της Τηλεφάεσσας. Αδελφή του Κάδμου (γενάρχη Θήβας), του Φοίνικα (γενάρχη Φοινίκης) και του Κίλικα (γενάρχη Κιλικίας).
Η πλοκή… Η ωραία, το τέρας και η αρπαγή… (γενικώς).
Ο Δίας (καπετανάτος), γοητευμένος από την ομορφιά της νεαράς πριγκηπέσας, έγκαιρα και πονηρά μεταμορφώθηκε, ως το συνήθιζε ως αρχηγός – Θεός, σε άσπρο ταύρο. Άμεσα, οσαύτως, και χωρίς, ως επίσης το συνήθιζε, αναστολές και προειδοποιήσεις – τι Θεός θα ήταν δα – μια μέρα που εκείνη έπαιζε αμέριμνα με τις φίλες της στις ακτές της Τύρου του Λίβανου μουντάρισε… ταυρικά και την έκλεψε συμφώνως το θεϊκό του δίκαιο. Πάραυτα την μετέφερε στην Κρήτη (η αρπαγή της Ευρώπης με τ’ όνομα) ό,που, της Κείνου κλίνης ανασκεληδών ξαπλουμένη, η Ευρώπη, του …γεννοβόλησε τρεις …λεβεντογιούς. Τον Μίνωα, τον Σαρπηδόνα και τον Ραδάμανθυ.

Αυτά… στην Κρήτη, την από τότε, λέμε τώρα, λεβεντογέννα.
Αργότερα και (δεν την έπαιρνε) χωρίς φανφάρες και τυμπανοκρουσίες, (όταν πια ο Δίας – Καίσαρας και στα καθ’ ημάς γερμανικά Κάιζερ – «κόρεσε» τις επιθυμίες του) η πανέμορφη, ποτέ, πριγκίπισσα (διακορευμένη, ά-πορος και εις ολίγον σιτεμένη «κορασίς» πλέον) «μετανάστευσε» (δια την επιβίωσή της και μέσω της γνωστής Λαμπεντούζας – αρχαιοελληνιστί Λοπαδούσα), δυτικά. Σε τόπους χλοερούς, νέους, ευρύτερους, με εύφορα λιβάδια και βοσκοτόπια. Τη σημερινή (όνομά της), δηλαδή, Ευρώπη. Αυτά και να την χαιρόμαστε. Την Ευρώπη.
Ευρώπη. Η Α’ ετυμολογική ερμηνεία. Η γυναίκα με τα μεγάλα – εκφραστικά – μάτια. Η γυναίκα με το ευρύ και καθαρό πρόσωπο – μέτωπο. Που διασταλτικά μπορεί να ερμηνεύεται και ως τόπος με τα μεγάλα, τα πλατιά, τα εύφορα και τα ωραία λιβάδια. (Τότε). Και τις βελανιδιές… Και τους βελανιδοφάγους.
Ευρώπη. Η Β’ ετυμολογική ερμηνεία. Ο τόπος, ο χώρος που επικρατεί το έρεβος (το πηχτό σκοτάδι, το μαύρο – ο θάνατος).

Οι μύθοι πίσω από τις λέξεις…
Οι παλιότεροι πρώιμοι, κάτοικοι της Ανατολικής Μεσογείου (μέσο γης/κέντρο γης-κόσμου) Ζωροάστρες, εν αρχή και λάτρεις μετέπειτα του φωτός και του ήλιου εφοβούντο φόβον (τρόμον) μεγάλον, όταν κάθε βράδυ έχαναν το φως, τον ήλιο που κρυβόταν σταθερά (σε χρονικούς κύκλους) σε άγνωστους τόπους προς τη Δύση.
Ταύτισαν, λοιπόν, γρήγορα το σκοτάδι, το έρεβος και την συνακόλουθη «απώλεια» (από οράσεως) των χώρων, των προσώπων και των πραγμάτων με τη Δύση. Και ως πρωτόγονοι, αλλά και γνήσιοι παγανιστές που επιζητούσαν, με κάθε τρόπο, να αποτρέψουν από την καθημερινότητά τους το κακό, το σκοτάδι, δηλαδή το έρεβος, δηλαδή την «απώλεια», επαναλάμβαναν τελετουργικά και εν χορώ, την λέξη του φόβου, το έρεβος, πολύ συχνά και πολύ γρήγορα (σε εκφορά λόγου).
Παραφθορά, λοιπόν, της λέξης έρεβος μέσα στον χρόνο, με τις αναγκαίες κάθε φορά αντιμεταθέσεις φωνηέντων και συμφώνων, είναι πολύ πιθανόν να δημιούργησε τη λέξη Ευρώπη. Που, όπως και εν αρχή σημειώθηκε, σήμαινε κυριολεκτικά Έρεβος, δηλαδή πηχτό σκοτάδι. Φόβο, «απώλεια».

Επι-μύθιον
Nomen est omen, είπαμε, λοιπόν. Απ’ αρχής. Και τα συμπεράσματα και οι εκτιμήσεις όχι δικές μου.
Εδώ, απλά, διευκρινίζεται πως η σύμπτωση συγγραφής του παρόντος, λίγες ώρες προ των Ευρωεκλογών είναι απλά σύμπτωση. Εξ’ άλλου οι νοήμονες ως νοήμονες ξέρουν τι δεν θα κάνουν.
Γιατί...
«από φυσικού της/η μαυρίλα/ 
πρέπει να ‘ναι/και κλεπταποδόχος»
(Οδ. Ελύτης – Σηματολόγιον)