Παρασκευή 10 Ιουνίου 2011

Συναίνεσαν άραγε Θεμιστοκλής και Ευρυβιάδης;

Γράφει ο Δημήτρης Τσιμπουράκης*
Μετά την πληροφόρηση των Ελλήνων, ότι οι Πέρσες ετοιμάζουν δεύτερη μεγάλη επίθεση κατά της Ελλάδας συγκάλεσαν το 481 π.Χ. πανελλήνιο συνέδριο στον Ισθμό της Κορίνθου και εκεί αποφάσισαν με όρκους, 31 πόλεις – κράτη, να αμυνθούν κατά της επιδρομής αυτής. Οι άλλες περιοχές του βόρειου ελληνικού χώρου καθώς και οι Θηβαίοι και οι Αργείτες έστειλαν «Γη και Ύδωρ» (υποταγή) στους Πέρσες (Ηρόδ. Ζ,131 / Ζ,145 / Η,27-31).
Ο παγκόσμιος αυτός Ελληνο-περσικός πόλεμος άρχισε την άνοιξη του 480 π.Χ., με το πέρασμα του Ελλησπόντου από τον Περσικό στρατό. Ταυτόχρονα, οι Φοίνικες της Καρχηδόνας επετέθησαν κατά της ελληνικής Σικελίας. Στόχος ήταν η κατάληψη του ελληνικού χώρου και η εξάλειψη του πρωτοφανούς δημοκρατικού πολιτεύματος, που αποτελούσε το φάρο των επαναστατικών κινημάτων της Μικράς Ασίας.

Έτσι κατά τον Αύγουστο του 480 π.Χ. ο Ξέρξης, ο βασιληάς των Περσών, με τεράστιο στρατό και 1200 πλοία, έχει καταλάβει χωρίς μάχη τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία και βρίσκεται στις Θερμοπύλες. Την ίδια εποχή ο στόλος του, περιπλέοντας το Πήλιο, χάνει από μπουρίνι περί τα 400 πλοία και με τα υπόλοιπα αγκυροβολεί στην είσοδο του Παγασητικού κόλπου. Απέναντι, στην ακτή της Εύβοιας, στο Αρτεμίσιο, βρίσκεται ο κοινός ελληνικός, αποτελούμενος από 324 τριήρεις (127 Αθηναϊκές και μόλις 10 των Λακεδαιμονίων). Ναύαρχος του στόλου, με παραχώρηση των Αθηναίων, είναι ο Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης. Στρατηγός των Αθηναίων είναι ο 43χρονος Θεμιστοκλής.
Οι Έλληνες τότε ηττώνται στις Θερμοπύλες και ταυτόχρονα, σε ναυμαχία στο Αρτεμίσιο, υφίστανται και οι δύο αντίπαλοι μεγάλες απώλειες. Οι Έλληνες χάνουν περίπου τα μισά πλοία τους. Έτσι, αποχωρούν και συγκεντρώνουν τον υπόλοιπο και νέο στόλο στη Σαλαμίνα. Ο στρατός τους στρατοπεδεύει από τα Μέγαρα μέχρι τον ισθμό, ενώ ταυτόχρονα εκκενώνεται η Αττική.
Έτσι, ο Ξέρξης ανεμπόδιστα φτάνει στην Αττική και την καίει. Ο στόλος του με τα υπόλοιπα 600 πλοία οδηγείται δια του Ευρίπου στο Φάληρο.
Ο ελληνικός στόλος, ανασυγκροτημένος στη Σαλαμίνα, διαθέτει τελικά 380 πλοία, από τα οποία τα 180 αθηναϊκά.
Τότε, εκεί, γίνεται το πρώτο συμβούλιο των Ελλήνων, με ζητούμενο το «Που να γίνει η Ναυμαχία» (Ηρόδ. Η,49). Τελικά, η πλειοψηφία αποφασίζει η ναυμαχία να γίνει ανοιχτά του ισθμού και η άμυνα του στρατού στον ίδιο τον ισθμό, στο τείχος που ήδη κατασκευαζόταν.
Ο Θεμιστοκλής επέμενε η ναυμαχία να δοθεί εκεί, στον πορθμό της Σαλαμίνας, με κύριο επιχείρημα ότι η στη στενή θάλασσα οι στόλοι γίνονται ίσοι και επί πλέον ότι προστατεύονται η Αίγινα, η Σαλαμίνα και τα Μέγαρα, που αλλιώς θα παραδίνονταν στον εχθρό. Η πλειοψηφία όμως πρόβαλε το τοπικιστικό επιχείρημα ότι, σε περίπτωση ήττας θα εγκλωβίζονταν στη Σαλαμίνα, ενώ θα κινδύνευαν οι πελοποννησιακές πατρίδες τους. Έτσι οδηγήθηκαν στην πιο πάνω απόφαση και το συμβούλιο διαλύθηκε.
Την ίδια νύχτα όμως ο Θεμιστοκλής ανήσυχος ξαναπάει στο ναύαρχο Ευρυβιάδη και τον πιέζει να δώσει εκεί τη ναυμαχία. Έτσι συγκαλείται και δεύτερο συμβούλιο των στρατηγών και ξανασυζητούνται τα ίδια. Τότε, σε κάποια στιγμή έντασης, ο κορίνθιος στρατηγός λέει στον Θεμιστοκλή:
- Εσύ δεν πρέπει να μιλάς, γιατί δεν έχεις πλέον πατρίδα να προστατεύσεις.
Ο Θεμιστοκλής, αφού τον έβρισε, του απάντησε ότι η πρότασή του δεν προστατεύει την καμένη πια Αθήνα, αλλά την Ελλάδα ολόκληρη. Είπε:
- Έχω 200 πλοία (40.000 άνδρες), στα οποία δεν μπορεί να αντισταθεί κανείς από εσάς και εν πάση περιπτώσει Ευρυβιάδη, αν δεν μείνετε εδώ, εμείς θα φύγουμε με τα πλοία και τον πληθυσμό μας και θα πάμε να εγκατασταθούμε στη νότια Ιταλία και τότε ας δούμε πως θα σώσετε την Πελοπόννησο (Ηρόδοτος Η,61-62).
Ο Ηρόδοτος, εκφράζοντας τη γνώμη της εποχής, τονίζει με σαφήνεια ότι: «Αν η Αθήνα έφευγε ή συμβιβαζόταν θα καταλαμβανόταν όλη η Ελλάς» (Ζ,138).
Έτσι ο εκβιασμός του Θεμιστοκλή κλόνισε το συμβούλιο και μαζί με την τότε πληροφορία ότι οι Πέρσες απέκλεισαν τη δυτική έξοδο του κόλπου, οδήγησε στην απόφαση να μείνουν.
Έτσι, με το ξημέρωμα δόθηκε εκεί η ναυμαχία και οδήγησε στην περίφημη νίκη, που έσωσε την Ελλάδα.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η «Συναίνεση» των Πελοποννησίων, για την οποία μίλησε κάποιος πρόσφατα, δεν ήταν προϊόν ελληνικής συνείδησης τους, αλλά εκβιασμού, που σοφά ασκήθηκε, ως ύστατο επιχείρημα από τον Θεμιστοκλή, υπέρ της Ελλάδος. Η πρότασή του ήταν στρατηγικά σοφή για τον Ελληνισμό. Για την Αθήνα όμως ήταν μεγάλο ρίσκο, γιατί σε περίπτωση ήττας οι Αθηναίοι θα τα έχαναν όλα (και πατρίδα και στόλο).
Η αθηναϊκή δημοκρατία, αν είχε τοπικιστική ιδεολογία όπως οι ολιγαρχικοί Πελοποννήσιοι, θα έπρεπε να είχε φύγει και διατηρώντας τις ναυτικές δυνάμεις της να είχε εγκατασταθεί βίαια όπου ήθελε. Δεν το έκανε όμως και προτίμησε να διακινδυνεύσει την ύπαρξή της, χάριν της Ελλάδας.
Αντίθετα, πραγματική συναίνεση πρόσφεραν στους Πέρσες οι Ολιγαρχικοί της Ελλάδας και το Μαντείο των Δελφών, με στόχο της κατάλυση της ενοχλητικής αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο προδοτικός ρόλος του Μαντείου άρχισε να παίζεται δημόσια από την άνοιξη του 480 π.Χ., όταν πρόλεγε με χρησμούς τις καταστροφές των Ελλήνων και έσπερνε απογοήτευση. (Ηρόδ. Ζ,140 / Διόδωρ. ΧΙ,3,3 /Ξενοφ. «Ελλ» ΣΤ,5,35). Μάλιστα, έφτασε στο σημείο να εκδώσει χρησμό στον οποίο ο Θεός πρόβλεπε ότι «Η συμμαχία Περσών και Αθηναίων θα καταλάβει τη Πελοπόννησο» (Ηρόδ. Η,140). Τον χρησμό αυτόν τον επικαλέστηκε την επόμενη χρονιά ο Μαρδόνιος όταν πρότεινε στους Αθηναίους συμμαχία μαζί τους, με γενναία βέβαια αποζημίωση. Η απάντηση όμως ήταν αγέρωχη και αρνητική.
Υ.Γ. Στις μέρες μας το σύγχρονο Μαντείο της κεντροδεξιάς και των ΜΜΕ καλεί σε υποταγή, στους τωρινούς Πέρσες της Δύσης, γιατί αλλιώς χάνεται η «Πατρίδα» από τα πονηρά χρέη. Που δημιούργησαν επί 60 χρόνια οι εδώ θαυμαστές των δυτικών Περσών.


*Ο Δημήτρης Τσιμπουράκης είναι αρχιτέκτων - μαθηματικός, καθηγητής στο 2ο ΕΠΑΛ Αγίων Αναργύρων

1 σχόλιο:

  1. Την ιδια αγωνιστικοτητα και αυταπαρνηση εδειξε και ο στρατος του Μ. Αλεξανδρου εναντια στη λαιλαπα των Περσων και των συμμαχων αυτων,πολεμωντας ΠΑΝΤΟΤΕ με αριθμητικο μειονεκτημα.Ετσι και καλυτερα πρεπει να αντιδραση και σημερα ο Ελληνας.Με Πυγμη,Θαρρος,Αυταπαρνηση και με γνωμονα το συμφερον και το μελλον των παιδιων του.Και αν χρειαστει(που θα χρειαστει)να θυσιασει και κατι απο τον εαυτο του.Καμια μαχη και κανενας πολεμος δεν κερδηθηκε χωρις απωλειες.Συγχαρητηρια για το αρθρο σας κυριε Τσιμπουρακη.Παντα ετσι.Με Δ.Ν.Τ.(Δυνατα-Ντομπρα-Ελληνικα).

    ΑπάντησηΔιαγραφή