Οι διαθεσιμότητες φέρνουν αμορφωσιά

Γ. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, Δ. ΒΑΣΣΗΣ, εκπαιδευτικοί σε διαθεσιμότητα

Συνέντευξη στην Αιμιλία Τσαγκαράτου*

Το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς μάς βρίσκει με περίπου 2.200 εκπαιδευτικούς της Τεχνικής Εκπαίδευσης εκτός σχολείου, σε καθεστώς διαθεσιμότητας. Συζητάμε με δύο από αυτούς, τη Γιόλα Αθανασοπούλου, οδοντίατρο από το 9^ο ΕΠΑΛ Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. της Α ΕΛΜΕ Αθήνας, και τον Διονύση Βάσση, τεχνίτη εργαστηρίων από το ΕΠΑΛ Πετρούπολης, ταμία της Γ ΕΛΜΕ Δυτικής Αττικής.

Με το τέλος της σχολικής χρονιάς 2.500 εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων της Τεχνικής Εκπαίδευσης βρέθηκαν εκτός σχολείου. Γιατί πιστεύετε ότι έγινε η συγκεκριμένη επιλογή;

Γ.Α.: Είναι ξεκάθαρο σε μας ότι αυτή η επιλογή εξυπηρετεί από τη μια μεριά τις επιταγές της Τρόικας και της κυβέρνησης για κατάργηση της σταθερής και μόνιμης εργασίας συνολικά και από την άλλη την προσφορά στο ιδιωτικό κεφάλαιο όλων των κερδοφόρων κλάδων του Δημοσίου αντί «πινακίου φακής». Οι τομείς της Τεχνικής Εκπαίδευσης, που σε μια στιγμή καταργήθηκαν, είναι εκείνοι. που συγκεντρώνουν τους περισσοτέρους μαθητές αλλά κι εκείνοι που στην αγορά εργασίας έχουν το μεγαλύτερο αντίκρισμα σε σχέση με άλλους που δεν καταργήθηκαν. Ως γνωστόν οι ιδιώτες (Κορέλκο, Αυγερινοπούλου κλπ.) αγοράζουν προσοδοφόρα κομμάτια της εκπαίδευσης γιατί έτσι θα εξασφαλίσουν σίγουρα κέρδη.\

Δ.Β.: Είναι σαφές ότι δεν τεθήκαμε σε διαθεσιμότητα για να «τακτοποιηθούν τα δημοσιονομικά  του κράτους». Ο δικός μου κλάδος για παράδειγμα (ΔΕ01 εργαστηριακών) αποτελείται από 296 συνάδελφους σε όλα τα σχολεία και από όλες τις ειδικότητες και τους τομείς. Ταυτόχρονα, είναι εργαζόμενοι με πολυετή εμπειρία πάνω στην ειδικότητα τους (γιατί αυτό ήταν ένα από τα τυπικά προσόντα διορισμού με βάση το νόμο 1566) και πρόσφεραν πάρα πολλά στα εργαστήρια και στους μαθητές τους.

Η δική μας διαθεσιμότητα αποτελεί μέρος μόνο του συνολικού σχεδίου για τις συνολικά 150.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων που προβλέπονται. Μέχρι το τέλος του 2013 προβλέπονται άλλες 12.500 διαθεσιμότητες - απολύσεις και άλλες 12.500 για το 2014. Μόνο για το 2013 η δευτεροβάθμια εκπαίδευση βρέθηκε με 15.000 λιγότερους εκπαιδευτικούς (2.500 της Τ.Ε., 3.500 συνταξιοδοτήσεις που δεν αναπληρώνονται χωρίς διορισμούς, 5.000 μετατάξεις προς την πρωτοβάθμια και διοικητικές υπηρεσίες, 4.000 αναπληρωτές λιγότεροι από το 2012).

Την επόμενη εβδομάδα κατατίθεται στη Βουλή το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στο Γενικό Λύκειο και την τεχνική εκπαίδευση. Σε τι πιστεύετε ότι στοχεύουν σι αλλαγές που προβλέπονται;

ΓΑ.: Όλες οι αλλαγές οδηγούν στην πλήρη ένταξη της Τεχνικής Εκπαίδευσης στην εξυπηρέτηση κάθε φορά των συγκεκριμένων αναγκών του κεφαλαίου. Επίσης, καθώς μειώνονται οι ώρες των γενικών μαθημάτων και οι μαθητές μέσω της μαθητείας θα έχουν σαν δάσκαλο τον εκάστοτε εργοδότη, γίνεται κατανοητό το τι είδους εργαζόμενοι χρειάζονται στο μέλλον. Αμόρφωτοι, ειδικευμένοι μόνο για ένα συγκεκριμένο πόστο, χωρίς την επίδραση ενός σχολείου με δημοκρατική λειτουργία αλλά φοβισμένο, ανασφάλιστοι και κακοπληρωμένοι. Εκτοπίζονται οι γενιές των παλιών εργαζομένων που έτσι ή αλλιώς έχουν σχέση με το εργατικό κίνημα και προωθείται το κυνήγι της επιβίωσης «κατά μόνας». Φανταστείτε τι συνείδηση μπορεί να έχει ένας εργαζόμενος που από 15 χρονών τον εκπαιδεύουν απλώς να υπηρετεί κάθε φορά μια θέση εργασίας για λίγο καιρό. Θα τον πείσουν σταδιακά ότι το αν θα έχει δουλεία ή όχι είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη και έτσι οι νέοι εργαζόμενοι, μαζί με όλα τα άλλα, θα ενσωματώνουν και την ενοχή για την ανεργία που θα υποστούν και την περικοπή όλων των εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων τους. Στο σχέδιο της «κατασκευής» του εργαζομένου του μέλλοντος δεν χωρά ο δάσκαλος που μιλά στα παιδιά για αγώνες, δικαιοσύνη, δικαιώματα, αξιοπρέπεια. Είναι πολύ επικίνδυνος για τα σχέδια της αγοράς.

Οι μαθητές των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ προέρχονται από τα πιο φτωχά λαϊκά στρώματα. Τι σημαίνει για τη ζωη αυτών των μαθητών η κατάργηση των ειδικοτήτων που ακολουθούσαν, αλλά και οι συνολικότερες αλλαγές που προβλέπονται νια την τεχνική εκπαίδευση, με το θέμα της μαθητείας και της μη τυπικής εκπαίδευσης;

ΓΑ: Τώρα πια τελειώνει με βίαιο τρόπο και απροκάλυπτα το όνειρο κάθε εργάτη, αγρότη, και φτωχού γενικά για μια καλύτερη ζωή για τα παιδιά του. Αυτό το Λύκειο δεν μπορούν να το παρακολουθήσουν όλα τα παιδιά. Ούτε το Γενικό με τις άπειρες εξετάσεις πανελλαδικού τύπου, ούτε το Τεχνολογικό με τις πιστοποιήσεις και την παρέμβαση προσωπικά σε κάθε μαθητή του εκάστοτε εργοδότη. Επίσης στα ΙΕΚ, ιδιωτικά και δημόσια, πρέπει να πληρώσεις. Στην Ελλάδα του σήμερα πόσοι μπορούν να το κάνουν αυτό; Δυστυχώς θα έχουμε μαζική εγκατάλειψη του σχολείου από πολύ νωρίς και καταλαβαίνουμε τί συνέπειες θα έχει αυτό στη νεολαία και στην κοινωνία γενικότερα.

Δ.Β.: Μαζί με τους καθηγητές «απολύουν» επί της ουσίας και 20.000 μαθητές που ακολουθούσαν τις ειδικότητες που καταργήθηκαν και που προέρχονται κυρίως από τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Φτιάχνουν «πελατολόγιο» για τα ιδιωτικά ΙΕΚ, γιατί μιλάμε για ειδικότητες που είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση από τους μαθητές. Με το νέο νομοσχέδιο θα αυξηθεί η μαθητική διαρροή, πολλά παιδιά θα μείνουν εκτός δημοσίου σχολείου, ενώ η εφαρμογή της μαθητείας προσφέρει φτηνό εργατικό δυναμικό στους εργοδότες. Ταυτόχρονα οι μαθητές Θα «διαπαιδαγωγούνται» στους νομούς και τις αξίες της αγοράς και της εργοδοσίας.

Μήπως με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο για την καλύτερη σύνδεση εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας με τη μαθητεία, οι απόφοιτοι θα βρίσκουν πιο εύκολα δουλεία;

ΓΑ: Που; Στην ελληνική βιομηχανία που δεν υπάρχει; Στην κλωστοϋφαντουργία που μετακόμισε στα Βαλκάνια; Στα νοσοκομεία που συρρικνώνονται και διώχνουν εργαζομένους; Ας είμαστε σοβαροί. Δεν τους ενδιαφέρει καθόλου το μέλλον των παιδιών. Όλο το νομοσχέδιο είναι μια μεγάλη προσφορά στις ιδιωτικές επιχειρήσεις και στην αγορά φρέσκου ...νεαρού κρέατος (βλ. κεφάλαιο ντόπιο και ξένο). Εφόσον η ανάπτυξη που ευαγγελίζονται δεν έχει καμιά σχέση με μια χώρα η οποία έχει κυριαρχικά δικαιώματα στο έδαφος της, οφείλει να εκχωρήσει και τους ανθρώπους της στην εξυπηρέτηση του χρέους.

ΠΛΕΟΝ ΤΙΘΕΤΑΙ ΘΕΜΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ

Δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από τις ανεπάρκειες των συνδικαλιστών

Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των συναδέλφων σας αλλά και των γονιών και των μαθητών μετά από αυτή την απόφαση της κυβέρνησης; Τι σηματοδοτούν για το από δω και πέρα και τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;

Γ.Α.: Οι αντιδράσεις, κατά τη γνώμη μου, ήταν κατώτερες των εξελίξεων- και των απαιτήσεων. Ίσως να έφταιγε και η στιγμή που έγιναν όλα αυτά (κλειστά σχολεία). Οι γονείς, οι μαθητές αλλά και πολλοί συνάδελφοι πάγωσαν κυριολεκτικά στο άκουσμα όλων αυτών των μέτρων. Υπάρχει θυμός, αγανάκτηση αλλά και φόβος. Στο βαθμό που θα καταφέρει ο κάθε συνάδελφος να δει το ζήτημα της παιδείας στην Ελλάδα, το μέλλον των παιδιών του αλλά και το δικό του εργασιακό μέλλον σαν δική του υπόθεση και σαν αδιαπραγμάτευτα θέματα για να συνεχίσει να υπάρχει αυτή η χώρα, θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε αυτήν την κυβέρνηση και τα non paper της. Το ζήτημα όμως μπαίνει και πρέπει να μπαίνει πια στον καθένα προσωπικά. Τέλειωσαν οι εποχές που κάποιοι κρύβονταν πίσω από τους συνδικαλιστές και τα κακά τους. Μπαίνει θέμα επιβίωσης καθαρά και προβλέπεται πόλεμος σε όλα τα μέτωπα. Πρέπει να βρεθούν μεταξύ τους οι διάφοροι κλάδοι και να συμπορευτούν στους αγώνες που έρχονται. Οι ίδιοι οι μαθητές πρέπει να κατανοήσουν τη λαίλαπα που έρχεται, αλλά να πάρουν και το κομμάτι των αγώνων που τους αναλογεί πάνω τους. Οι πρώτες γενικές συνελεύσεις των εκπαιδευτικών θα σηματοδοτήσουν πολλά για το παραπέρα.

Δ.Β.: Θεωρώ ότι η απάντηση του εργατικού Λαϊκού κινήματος πρέπει να είναι συνολική, αντίστοιχη της επίθεσης που δεχόμαστε από την πολιτική του κεφαλαίου, της EE και όλων των εκφραστών τους. Άρα η απάντηση πρέπει να κινείται στο τρίπτυχο «Αγώνας -Αξιοπρέπεια- Αλληλεγγύη». Ο αγώνας πρέπει να είναι ενωτικός, μαζικός και να έχει στόχευση στον κύριο πυρήνα της πολιτικής τους. Ο αγώνας των εκπαιδευτικών πρέπει να συνδεθεί με όλους τους κλάδους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που πλήττονται από την κρίση και τις πολιτικές αυτές. Χρειάζεται γι' αυτό η συγκρότηση ενός ρωμαλέου εργατικού κινήματος, που θα ξεπερνά τις δυσκολίες από άποψη οργάνωσης που βάζουν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων (ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ) - άρα χρειάζεται σχεδιασμός μαζικών-ενωτικών αγώνων μέσα από τις γενικές συνελεύσεις -των πρωτοβάθμιων σωματείων σε όλους τους χώρους δουλειάς, για να πιέσουμε και τις ηγεσίες να μπουν στο δρόμο του αγώνα και της ρήξης-ανατροπής αυτής της πολιτικής.

* Πηγή: Εφημερίδα ΠΡΙΝ, Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2013