Χρέος μας η συμπαράσταση στους καθηγητές

Στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου η αναδιάρθρωση στην Εκπαίδευση

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΟΝΙΑΚΗ
Σύλλογος γονέων και κηδεμόνων 3ου Γυμνασίου Καματερού

Η επίθεση του συστήματος στη δημόσια εκπαίδευση δεν είναι σημερινή υπόθεση ούτε απότοκος μόνο της κρίσης. Είναι στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου, η οποία επιταχύνεται και οξύνεται στις συνθήκες της κρίσης. Έχει ξεκινήσει ακόμα από το 2006, από την προσπάθεια της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος, την αλλαγή των σχολικών βιβλίων και φτάνει ως σήμερα με το νόμο για το «νέο» Λύκειο.
Η κόκκινη γραμμή που συνδέει όλη αυτήν την προσπάθεια του συστήματος είναι η πρόσδεση της Εκπαίδευσης στο άρμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της επιχειρηματικότητας. Η προσπάθεια είναι διττή:
Πρώτο, η παράδοση μεγάλου τμήματος της δημόσιας εκπαίδευσης στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Μεθοδικά απαξιώνονται τα δημόσια σχολεία και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, αφήνονται να παρακμάσουν για να αναζητήσουν χορηγούς. Μάλιστα στα κριτήρια αξιολόγησης μιας σχολικής μονάδας κάποια στιγμή τέθηκε το κριτήριο του αριθμού των χορηγήσεων που επιτυγχάνει.

Στη συνέχεια και με το ξέσπασμα της κρίσης και τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, ολόκληροι τομείς καταργούνται από τη δημόσια εκπαίδευση (π.χ. η ειδική αγωγή στην πρωτοβάθμια και ένα μεγάλο μέρος της τεχνικής εκπαίδευσης στη δευτεροβάθμια).
Οι γονείς σπρωγμένοι από την ανάγκη της εξασφάλισης κάποιων προσόντων, επαγγελματικών περισσότερο παρά μορφωτικών, αγοράζουν από τον ιδιωτικό τομέα αυτήν την εκπαίδευση. Γονείς παιδιών με μαθησιακές ιδιαιτερότητες, φέτος, με την κατάργηση της ειδικής αγωγής σκέφτονται ακόμη και να προσλάβουν δάσκαλο ειδικής αγωγής για να κάνει μάθημα στο δημόσιο σχολείο! Οι γονείς των μαθητών της τεχνικής εκπαίδευσης που δεν βρίσκουν πια την ειδικότητα τους στο ΕΠΑΛ, δεν θα στραφούν προς τη λύση του ιδιωτικού ΙΕΚ, που εγκαινίαζε ο υπουργός λίγο πριν καταργήσει τις ειδικότητες; Αυτό, βέβαια με την προϋπόθεση ότι ο γονιός έχει να πληρώσει το ΙΕΚ. Διαφορετικά ο νέος άνθρωπος που έτσι κι αλλιώς αντιμετωπίζει το φάσμα της ανεργίας πετιέται στα αζήτητα από τα 15 του χρόνια!
Στην ίδια κατεύθυνση είναι και οι αλλαγές στο Γενικό Λύκειο. Από τη μια αποδυναμώνεται το σχολείο από το εκπαιδευτικό προσωπικό ως αποτέλεσμα των συγχωνεύσεων, της αύξησης του αριθμού μαθητών ανά τμήμα, της αύξησης του ωραρίου και της υπεραριθμίας και από την άλλη εντατικοποιείται το πρόγραμμα στο Λύκειο. Οι εξετάσεις που απαιτούνται με το νέο νόμο για να προβιβάζεται ο μαθητής από τη μία τάξη στην άλλη, με θέματα από πανελλαδική τράπεζα θεμάτων, η εξομοίωση της προφορικής με τη γραπτή βαθμολογία κλπ, ανεβάζουν τις απαιτήσεις για το μαθητή, ο οποίος θα χρειαστεί φροντιστηριακή υποστήριξη ακόμη και για την απλή αποφοίτηση του από το Λύκειο, πόσο μάλλον για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο ταξικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης βαθαίνει προϊούσης της κρίσης.
Δεύτερο, η όποια δημόσια παιδεία απομείνει θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Ήδη από την αλλαγή των βιβλίων λέγαμε ότι τα κείμενα που βοηθούσαν την ολόπλευρη καλλιέργεια του μαθητή αντικαθίσταντο από κείμενα που οδηγούσαν στην απόκτηση κάποιων χρηστικών δεξιοτήτων, όπως ήταν οι συνταγές μαγειρικής και οι οδηγίες χρήσης κάποιων συσκευών. Η εκπαίδευση στοχεύει πλέον στην απόκτηση μιας κατάρτισης και όχι μιας ολοκληρωμένης μόρφωσης και ολόπλευρης ανάπτυξης της προσωπικότητας του νέου. Μόνο που η εξειδικευμένη κατάρτιση κάποια στιγμή με την εξέλιξη της τεχνολογίας ξεπερνιέται και ο νέος άνθρωπος οδηγείται στην ανεργία. Ενώ η ολοκληρωμένη μόρφωση, με την ανάπτυξη ικανοτήτων όπως η κριτική σκέψη, η πρωτοβουλιακή δράση, η ικανότητα συνεργασίας, η βαθιά κατανόηση των νόμων της φύσης και της κοινωνίας, η βαθιά γνώση της επιστήμης εξοπλίζει τον άνθρωπο και τον καθιστά ικανό να παρακολουθήσει την εξέλιξη της εποχής του, η απλή απόκτηση κατάρτισης τον καθιστά αναλώσιμο και προσωρινό.
Αυτός ο τύπος εκπαίδευσης ταιριάζει στο νέο τύπο ευέλικτου εργαζόμενου που απαιτεί η καπιταλιστική αγορά. Ο νέος προετοιμάζεται για τον εργασιακό μεσαίωνα, της ελαστικής, κακοπληρωμένης εργασίας, που θα θεωρείται προνόμιο για τους λίγους. Ο θεσμός της μαθητείας, που φτάνει και τα δυο χρόνια και που εγκαινιάζει ο νέος νόμος για την τεχνική εκπαίδευση παρέχει στις επιχειρήσεις σχεδόν τζάμπα εργατικό δυναμικό πολύ νέο, ανασφαλές, που θα θεωρεί τον εαυτό του τυχερό που «αξιοποιείται». Κατά κανόνα, αυτός ο τύπος εκπαίδευσης θα αντιστοιχεί στην εργατική τάξη, διότι όπως ξεδιάντροπα λέει κι ένας άγγλος βουλευτής «υπάρχει ανάγκη να αντιστοιχίσουμε ξανά την κοινωνική θέση και το εκπαιδευτικό σύστημα. Επί τέλους αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν τη θέση τους στην κοινωνία»!
Σ' αυτή τη συγκυρία η απεργία των καθηγητών της δευτεροβάθμιας ξεπερνά το ρόλο μιας κλαδικής απεργίας. Αναλαμβάνει το βάρος της αντίστασης στην καπιταλιστική βαρβαρότητα σε όλη της την ανάπτυξη. Γι αυτό οι καθηγητές δεν πρέπει να μείνουν μόνοι. Είναι υπόθεση ολόκληρης της εργατικής τάξης, η μετατροπή της σε πολιτική απεργία που θα ανατρέψει αυτήν την πολιτική και όλους τους εκφραστές της.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΡΙΝ» (Αρ. φ. 1152, Κυρ. 15/9/2013)